انجام پایان نامه مدیریت
امروزه، در جهان هیچ جامعهای قادر نیست بدون انجام تحقیقات و پژوهشهای علمی، فقط با بهرهگیری از نتایج تحقیقات دیگران ، داعیهی پیشرفت ترقی داشته باشد و جهت بیش از میزان ی که تولید علم کرده است، حقی قائل بشود. پس ، برای ما که به دنبال اثبات هویت در جهان امروز هستیم، برترین و کارآمدترین راه انجام پژوهشهایی است که بتواند به تولید علم منجر شود و راه کارهای مناسبی برای پیشرفت و توسعه در تمام زمینههای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی هنری فراهم کند.
امروزه، در جهان هیچ جامعهای قادر نیست بدون انجام تحقیقات و پژوهشهای علمی، تنها با بهرهگیری از نتایج تحقیقات افراد دیگر ، داعیهی پیشرفت و ترقی داشته باشد و جهت خود بیش از میزان ی که تولید علم کرده است، حقی قائل بشود. پس ، جهت ما که به دنبال اثبات هویت در جهان امروز هستیم، با کیفیت ترین و کارآمدترین راه انجام پژوهشهایی است که بتواند به تولید علم منجر شود و راه کارهای مناسبی جهت پیشرفت توسعه در تمام زمینههای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی هنری فراهم کند. بیتردید، اهمیت پژوهش در کشورهای توسعهیافته واقعیتر است. در آنجا سالهاست که پژوهش نهادینه شده است؛ یعنی تمام نظامهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی هنری از آن پیروی میکنند. به همین است که پژوهش از سالهای ابتدایی زمان تحصیل در دستورکار مدارس قرار میگیرد. کودکان از همان ابتدا به سمت پژوهش سوق داده شده، ناگزیرند در سطح علمی توانِ خود، به تحقیق بپردازند و کار پژوهشی را به عنوان بخش تفکیکناپذیری از فرایند علمی فرهنگی خود به شمار آورند. آنها نگران انجام تحقیق نیستند، بلکه نگران نتایج واقعی حاصل از آناند. این در حالی است که ما تازه در همین سالهای اخیر به طور جدی درمورد ی پژوهش و ضرورت آن فکر صحبت میکنیم. تحقیق به معنای تولید دانش است نه انتقال آن. فرایند پژوهش با کشف یادگیری چیزهای نوین همراه است؛ یعنی فرایندی اندیشهای، ادراکی نوآور. عدمتوجه و ارزش ندادن به امر پژوهش، نادیدهپنداشتن توان بالقوهی پژوهش در آگاهکردن آدم است.پژوهش اولویت ملی و زیربنای توسعهی هر کشور است. پس چنانچه خواهان آیندهای خوب هستیم، می بایست بدون پایداری یا منفیبافی (از عبارت اینکه پژوهش کار مردم کشورهای درحالتوسعه نیست، یا پژوهش در رشتههایی مانند هنرها امکانپذیر نیست که میتواند ناشی از ضعف در روششناسی تحقیق باشد) با بهرهگیری از روششناسی علمی در همهی زمینههای اجتماعی از عبارت هنر به پژوهش بپردازیم. هرگاه هنر توأم با پژوهش، نوآوری خلاقیت باشد، میتواند به درک کلی روح جامعه برسد. پس از بیان این مقدمه، میپردازم به بحث پژوهشهای هنری و روشهای تحقیق در هنرها. ابتدا با این سؤال شروع میکنم که هدف پژوهش هنر چیست؟ هدف پژوهش هنر آن است که با یک روششناسی علمی، دستیابی به واقعیتهای موجود را در هنر امکانپذیر کند. به این ترتیب پژوهش هنر در سه قلمرو کلی، به «توصیف وضعیت هنرها» میپردازد؛ یعنی به معرفی، تفسیر تأویل موضوعات هنر آثار هنری اهتمام میورزد؛ یا آنکه «عوامل اعتلا، افزایش یا رکود هنرها» را شناسایی میکند و سرانجام آنکه با «انجام مداخله» ایجاد تغییرات در عوامل تأثیرگذار در خوب یت یا عدمخوب یت هنرها، موجبات تعالی آنها را فراهم میآورد. اینها رسالتهای پژوهش در هنرها است که اکثرا ٌ به سبب ندانستن روش تحقیق، از انجام آن سر باز زده میشود یا به صورت غیرعلمی انجام میپذیرد. می بایست یادآوری کرد که هدف از تحقیق رسیدن به واقعیت است و این راه باید به روش علمی طی شود تا دسترسی به حقیقت امکانپذیر گردد. پس تلاش شده در اینجا به اجمال، مسیری را که هر پژوهشگر می بایست گامبهگام طی کند، به ترتیب بیان شود:
۱ـ گزینش موضوع
۲ـ قبلی ه، منابع، بازنگری منابع اطلاعات موجود
۳ـ طراحی تحقیق
۴ـ اجرا
۵ـ گزارشدهی
۶ـ ارزیابی
۱ـ انتخاب موضوع
در این گام، سه مقولهی ضوابط معیارهای گزینش موضوع، عنوان مناسب بیان مسئله تبیین میشوند.
ضوابط معیارهای انتخاب موضوع تحقیق به قرار زیر است:
ـ وجود مشکل یا سؤال: یعنی آیا مشکل یا سؤالی وجود دارد؟ چنانچه وجود دارد، چقدر است و چطور این تحقیق میتواند مشکل را حل کند، یا از شدت آن بکاهد؟
ـ الویت تحقیق: یعنی سهم این مشکل نسبت بهبقیه مشکلات به چه میزان ی است؟ چنانچه مشکل همچنان باقی بماند، چه عوارضی به دنبال دارد؟ آیا تحقیق مورد نظر یک کاربرد، یا کاربردهای زیاد دارد؟
ـ توانایی انجام تحقیق: یعنی توضیح درمورد علاقه انگیزهی محقق، دانش توانایی او در انجام تحقیق، وجود وسایل کار و مواد مصرفی و شرایط دسترسی به امکانات.
ـ علمی و عملی بودن: یعنی موضوع مورد نظر علمی عملی است امکان اجرای آن در یک محدودهی زمانی وجود دارد. جنبهی مهم این قسمت مسئله تئوریسازی ( concept ) است، یعنی آیا تفکر تحقیق جنبهی علمی است؟
ـ نتایج مادی (cost benefit) : یعنی انجام این تحقیق نتایج مادی دارد و مقرون به صرفه است.
ـ وجود منابع: منابع، یعنی نمونههای موردارزیابی و قبلی هی تحقیق به اندازهی کافی وجود دارد. بدیهی است که وجود این قبلی ه نه فقط به غنای طراحی و تفسیر توجیه یافتهها کمک میکند، بلکه نشاندهندهی ارزش موضوع تحقیق نیز است.
۱ـ۱ـ عنوان تحقیق
ـ عنوان تحقیق، شناسنامـه و هویت تحقیق است و بر اساس هدف معین میشود.
ـ عنوان فقط یک اسم نیست، بیانکنندهی محتوای تحقیق است نوع کار را نشان میدهد.
ـ عنوان بایستی جامع مانع باشد.
۱ـ۲ـ بیان مسئله
هدف از نگارش بیان مسئله توجیه طرح است؛ یعنی توجیه صاحب تحقیق، صاحبان کار، همکاران طرح مخاطبان تحقیق. ارزش نگارش بیان مسئله و نشاندادن جذابیت طرح، قابلدرک کردن و موردپذیرش قراردادن آن است. محتوای بیان مسئله را باید چنین نوشت:
ـ با توضیح ی درمورد ی مشکل (مورد) شروع کرد.
ـ سپس ارزش مشکل را شرح داد. شرح ات میتواند بر اساس گستردگی مشکل و ارائهی آمار مربوط به آن باشد.
ـ اینکه در حال حاضر با مشکل چطور برخورد میشود. مثلاً مینویسیم که در اینباره پایاننامـه یا مطلب ای نوشته شده، یا نقد شده یا کتابهایی به چاپ رسیده است. تمام این اطلاعات از قبلی هی تحقیق به دست میآید.
ـ بایستی توضیح داد که تداوم مشکل به کجا ختم میشود پیامدهای عدمانجام این تحقیق چیست که اکثرا ً به ترتیب از خفیف به شدید ذکر میشوند.
ـ می بایست راهحل مشکل را شرح داد، به این ترتیب که:
الف) چنانچه تحقیق ارزیابی وضعیت باشد، روش تحقیق «توصیفی» یا «پیمایشی» ( descriptive ) است و بایستی سؤالاتی را بیان کرد که تحقیق به آن پاسخ بدهد. به این ترتیب که آیا مشکل وجود دارد؟ وسعتش چقدر است؟ در چه موارد ی این مشکل وجود دارد در چه موارد ی وجود ندارد؟ در مثال «ارزیابی وضعیت یادگیری دانشجویان رشتهی هنرهای نمایشی سال ۱۳۸۲»، سؤالها چنین بیان میشوند: آیا تمام دانشجویان به لحاظ یادگیری در وضعیت مطلوب قرار دارند؟ اگر نباشند، چند درصد در وضعیت مطلوب قرار دارند؟ وجوه افتراق اشتراک دانشجویان مطلوب و نامطلوب به لحاظ یادگیری چیست؟
ب) اگر تحقیق ارزیابی نقش علت با ظهور مشکل باشد، روش تحقیق «تحلیلی» ( analytic ) است که فرضیه بیان میشود و باید علت را شناسایی کرد. به طور مثال، روش کار در تحقیق «ارزیابی نقش مهارت ارتباطی استادان با میزان یادگیری دانشجویان رشتهی نمایش» چنین خواهد بود: استادانی را که مهارت ارتباطی دارند (به عنوان مورد )، با میزان یادگیری دانشجویان، و استادانی را که مهارت ارتباطی ندارند (به عنوان گروه شاهد ) با میزان یادگیری دانشجویان مورد مطالعه قرار میدهیم و نتایج را اعلام میکنیم.
پ) اگر تحقیق ارزیابی تأثیر مداخله باشد، تحقیق «تجربی» یا «تست ی» ( experimental ) است که فرضیه دارد و بایستی موثر ترین و پرارزش ترین مداخله را شناسایی کرد. به عنوان مثال: «ارزیابی تاثیر روش مهارت ارتباطی استادان بر یادگیری دانشجویان رشتههای هنر»؛ در اینجا، با یک مداخله یعنی افزودن علت «روش مهارت» به روشی تجربی عمل میکنیم، به این ترتیب که استادانی را که مهارت ارتباطی ندارند، شناسایی و آنها را به دو گروه مورد و شاهد تقسیم میکنیم. جهت گروه مورد کلاس مهارت ارتباطی میگذاریم، امّا برای گروه شاهد کلاسی نمیگذاریم. حال هر دو گروه مورد و شاهد را به کلاس مشابهی از یکی از دروس هنر میفرستیم سپس میزان یادگیری دانشجویان را در دو کلاس ارزیابی مقایسه کرده، نتایج را اعلام میکنیم.
۱ـ۳ـ تناقض یا خلأ اطلاعات
ـ چنانچه تحقیق توصیفی باشد، تناقض در آمار یا فرق در میزان گستردگی است.
ـ چنانچه تحقیق تحلیلی باشد، تناقض در نقش علت است با ظهور مشکل.
ـ اگر تحقیق تجربی باشد، تناقض در میزان مداخله است.
ـ می بایست زمان مکان ذکر و احیاناً گروه شاهد معرفی شود.
ـ باید توضیح داده شود که تحقیق موردنظر چگونه میتواند مفید واقع شود.
اما در این قسمت معیارهایی جهت ارزشیابی بیان مسئله بیان است که بیان آن خارج از حوصلهی این مطلب است.
۲ـ قبلی ه، بازنگری منابع و اطلاعات موجود
هدف بازنگری مروری بر سابقهی تحقیقاتی است تا مهارتهای لازم در انتخاب موضوع، طراحی، اجرای تحقیق و تدوین گزارش پایانی فراهم شود.
- ۹۵/۰۳/۱۸